Różyczka
Kompozytor: Michał Lorenc
Rok produkcji: 2010
Wytwórnia: Polskie Radio S.A.
Czas trwania: 45:05 min.

Ocena redakcji:

 

„Różyczka” już w momencie premiery wywołała ogromne kontrowersje. Inspiracją była historia znanego historyka, Pawła Jasienicy, którego druga żona okazała się agentką UB, donoszącą na niego. W filmie młoda dziewczyna Kamila (apetyczna Magdalena Boczarska) z miłości dla swojego chłopaka – agenta UB (świetny Robert Więckiewicz), wkracza w życie pewnego cenionego literata (solidny Andrzej Seweryn), który dla władz jest wrogiem publicznym numer 1. Wyszło z tego pełne emocji, wciągające kino ukazujące mechanizmy bezwzględnego systemu opartego na inwigilacji, donosach oraz szczuciu.

 

Zgrany kolaż melodramatu, thrillera i dramatu sprawdził się, a swoje trzy grosze dodała ścieżka dźwiękowa, za którą odpowiada Michał Lorenc. Kompozytor juz wcześniej pracował z reżyserem przy „Pamiętniku znalezionym w garbie”, więc ponowna współpraca nie była zaskakująca. Efektem jest znów dzieło będące w symbiozie z ruchomym obrazem, jednak poza nim mogące sprawiać spore problemy.

 

lorenc-4484208-1590000933Całość skupia się wokół trzech koncepcji ilustracyjnych. Pierwszą jest wyrazisty motyw przewodni, który pojawia się już na samym początku, czyli w „Wyjeździe z Polski”. Prosty w zasadzie utwór, przypominający dość subtelnie muzykę koszerną (charakterystyczne, wolne dźwięki smyczków oraz elementy etniczne). Motyw ten pojawia się kilka razy w różnej aranżacji (jazzowe „Spadanie”, wpleciony klarnet i harfa w „Paszporcie” czy akustyczne „Świeczki”), zapowiadając niepokojące wydarzenia związane z wypędzeniem Żydów z Polski.

 

Drugim znaczącym elementem jest jazz rozpisany na standardowe trio (perkusja – Sebastian Frankiewicz, kontrabas – Marcin Pospieszalski i fortepian – Jan Smoczyński). Akcja filmu toczy się w latach 60., czyli złotym okresie tego gatunku, jaki był wówczas zakazany przez komunistyczne władze. Poza nakreśleniem tła historycznego („Warszawa 1967”) kompozycje te budują także napięcie erotyczne, w czym pomaga dokooptowany do składu saksofon Henryka Miśkiewicza („Salon ubecki”, „Róże Różyczki”). Dodatkowo zostaje jeszcze wpleciona melodia pozytywki („Różyczka”, „Zabaweczka”), podkreślająca naiwność głównej bohaterki.

 

W końcu mamy także niepokojący underscore, który opiera się o etniczne instrumentarium (króciutka „Gwiazda Dawida”) oraz charakterystyczny styl Lorenca. Czasami bywa to wejście harfy („Marzenie”), trzymające w napięciu, narastające smyczki („Aresztowanie”, gęste „UB” czy bardziej nerwowe „Dziady”) oraz flety ("Wino”, „Dom”). Jednak te fragmenty są strasznie krótkie, głównie nudzą i wybijają z rytmu, przypominając inne dzieła kompozytora, ze wskazaniem na „Glinę”, „Osaczonego” i „Cztery noce z Anną”.

 

Na pewno „Różyczka” jest obowiązkową pozycją dla fanów Michała Lorenca. I chyba tylko dla nich, gdyż mimo silnego charakteru emocjonalnego, jest to praca wtórna, mało zaskakująca i pełna ogranych klisz (łagodny jazz i muzyka klezmersko-żydowska były już wielokrotnie przez Lorenca wykorzystywane, z reguły w lepszych produkcjach). Sprawdza się ona dobrze na ekranie, ale już na płycie nie należy do najłatwiejszych w odbiorze. Jak na różę przystało jest to piękny kwiat, ale nie brakuje mu kolców.

 

P.S. Byłbym zapomniał, że „Różyczka” miała swoje drugie, pozafilmowe życie. Niektóre kompozycje z filmu (zwłaszcza „Wyjazd z Polski”) zostały wykorzystane przez Telewizję Polską podczas trwania żałoby narodowej po katastrofie smoleńskiej. Świadczy to jedynie o wielkiej sile emocjonalnej tej muzyki, co zawsze było mocną stroną twórczości maestro.

Autor recenzji: Radosław Ostrowski
  • 1. Wyjazd z Polski
  • 2. Warszawa 1967
  • 3. Różyczka
  • 4. Spadanie
  • 5. Pisarze
  • 6. Salon ubecki
  • 7. Zabaweczka
  • 8. Kawiarnia literatów
  • 9. Złoty upadek
  • 10. Gwiazda Dawida
  • 11. Pocałunki
  • 12. Marzenie
  • 13. Paszport
  • 14. Jaśmin
  • 15. Aresztowanie
  • 16. Kłamstwo
  • 17. Zdrada
  • 18. Wino
  • 19. UB
  • 20. Dziady
  • 21. Wypędzenie
  • 22. Marzec
  • 23. Róże Różyczki
  • 24. Świeczki
  • 25. Dworzec Gdański
  • 26. Dziecko
  • 27. Dom
3
Sending
Ocena czytelników:
0 (0 głosów)

1 komentarz

  1. PH

    Nie Mateusz Pośpieszalski tylko Marcin ; )

    Odpowiedz

Wyślij komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Asian X.T.C

Asian X.T.C

Rocznie na całym świecie powstaje mnóstwo filmów i nie mniej ścieżek dźwiękowych jest wydawanych na płytach. Zapoznawanie się z nimi wszystkimi jest z oczywistych powodów niemożliwe, dlatego nikt tak naprawdę nie wie ile arcydzieł i naprawdę świetnych ścieżek...

„Anna” i wampir

„Anna” i wampir

„Wampir z Zagłębia” – to jedna z najgłośniejszych spraw kryminalnych PRL-u lat 70. Niby schwytano sprawcę i skazano go na śmierć, ale po wielu latach pojawiły się wątpliwości, co pokazały publikowane później reportaże czy nakręcony w 2016 roku film „Jestem mordercą”....

Bullitt

Bullitt

There are bad cops and there are good cops – and then there’s Bullitt Ten tagline mówi chyba wszystko o klasyce kina policyjnego przełomu lat 60. i 70. Film Petera Yatesa opowiada o poruczniku policji z San Francisco (legendarny Steve McQueen), który ma zadanie...