Ten włoski kompozytor fanom muzyki filmowej kojarzy się głównie z motywem muzycznym napisanym do "Ojca Chrzestnego" Francisa Forda Coppoli. Jest to jeden z tych motywów muzycznych, które dziś znają wszyscy, choć nie każdy jest w stanie powiązać go z konkretnym obrazem filmowym.

Naprawdę kompozytor nazywał się Giovanni Rota Rinaldi. Urodzony 3 grudnia 1911 r. mediolańczyk przez większą część swojej kariery pisał muzykę do włoskich dzieł filmowych. Stworzył niezapomniany duet z Federico Fellinim, dla którego napisał muzykę do aż siedemnastu obrazów – począwszy od "Białego Szejka" (drugi film reżysera), a na "Próbie orkiestry" skończywszy, współpracowali razem praktycznie bez przerwy. Dopiero w "Mieście kobiet" zabrzmiała z konieczności ‘obca’ muzyka, bowiem Rota zmarł na rok przed produkcją (10 kwietnia 1979 r. w Rzymie). I trzeba przyznać, że czegoś temu obrazowi brakuje. Najbardziej znane motywy z czasów ich wspólnej twórczości powstały dla obrazów: "Słodkie życie", "La strada" czy "Amarcord".

Szerszej publiczności Rotę przedstawił King Vidor, który wprowadził go na hollywoodzkie salony, oferując posadę przy produkcji filmu "Wojna i Pokój", z udziałem takich gwiazd, jak Henry Fonda i Audrey Hepburn. Potem jeszcze kilkukrotnie brał on udział w amerykańskich produkcjach. Zwykle jednak projekty, w które się angażował w mniejszym lub większym stopniu były związane z Italią. Dobrym tego przykładem jest dwukrotna współpraca z Franco Zeffirellim – włoskim reżyserem, pracującym z największymi gwiazdami Hollywood, jak chociażby najpopularniejszą wówczas parą filmową: Elizabeth Taylor i Richardem Burtonem. Rota napisał dla niego muzykę do ekranizacji dwóch dzieł mistrza ze Stratford: "Poskromienia Złośnicy" oraz "Romea i Julii". Ta druga ścieżka dała mu pierwszą nominację do Złotego Globu oraz brytyjskiej BAFTA. Przegrał jednak odpowiednio z Alexem Northem ("Trzewiki Rybaka") oraz Johnem Barry ("Lew w zimie").

Pierwszą nominację do Oscara przyniosła mu jednak dopiero muzyka do wspomnianego już "Ojca Chrzestnego" (1973 r.), którą to nagrodę otrzymał ostatecznie dwa lata później za część drugą mafijnej sagi. Jednakże rok 73 przyniósł mu najwięcej zwycięstw w wyścigach po nagrody przemysłu filmowo-muzycznego. Za wspomnianą partyturę zdobył bowiem trzy statuetki: BAFTA, Złoty Glob oraz Grammy. Poza powyższymi zdobył nagrodę jeszcze tylko raz – i tu po raz pierwszy (nie licząc nominacji z 1962 r. do Grammy za "Słodkie Życie") nagrodzona została jego współpraca w Fellinim. Za ścieżkę do "Casanovy" otrzymał statuetkę Davida de Donatello (1976 r.; być może ze względu na udział czynnika zagranicznego w postaci Donalda Suterlanda w roli tytułowej).

Przez wiele lat Nino Rota tworzył muzykę, która sięgała często do folkloru. Wspaniale oddawała ona klimat epoki, w której toczyły się historie, szczególnie w przypadku adaptacji Szekspira. Potrafiła także opisać atmosferę właściwą dla danej grupy społecznej ("Amarcord", "Ojciec Chrzestny") i jednocześnie pokreślić dramaty bohaterów, jak i stanowić kontrast w stosunku do nich, nadając opowieściom słodko-gorzki charakter. Komponowana przez niego muzyka, była jednocześnie lekka, przyjemna dla ucha i melancholijna. Stanowiła swoistą syntezę włoskości: umiłowanie własnej tradycji i historii, narodowego indywidualizmu, uwielbienia dla rodzimej twórczości i sentymentu do tego, co wielkie i minione.

Osobiście pierwszy raz z muzyką Roty spotkałam się, nie będąc jeszcze świadomym widzem i słuchaczem, jako dziecko oglądając właśnie "Ojca Chrzestnego". Później uwiódł mnie muzyką z "Romea i Julii", jednakże prawdziwie pokochałam kompozytora właśnie za jego ‘włoskość’. Po nim podobny charakter miała już chyba tylko muzyka Ennio Morricone, tworzona do obrazów Giuseppe Tornatore ("Ciemna Paradiso", "1900: Człowiek Legenda"). Jednakże nawet ona nie miała w sobie takiej delikatności. Słuchając dokonań Roty ma się wrażenie, że komponowanie przychodziło mu ot tak, bez żadnego wysiłku, że przelewał jedynie na papier własną, italiańską duszę.

Autor biografii: Wicked

Nagrody i nominacje:

- Oscar za muzykę do „The Godfather: part II” (wspólnie z Carmine Coppolą) i nominacja za pierwszą część filmu (wycofana ze względu na ponowne użycie istniejącej już muzyki z filmu „Fortunella”);

- Złoty Glob za „The Godfather” oraz dwie nominacje do tej nagrody, za „The Godfather: part II” i „Romeo & Juliet”;

- BAFTA za score „The Godfather” i nominacje za część drugą filmu oraz „Romeo & Juliet”;

- nagroda Grammy za „The Godfather” i nominacja doń za „La dolce vita”;

- statuetka David di Donatello za muzykę do filmu „Casanova”;

- pięciokrotnie przyznana Srebrna Wstęga (nagroda włoskich dziennikarzy) za ilustracje do filmów: „Prova d'orchestra”, „Romeo & Juliet”, „8 ½”,  „La notti bianche” oraz „War and Peace”;

Linki:

http://www.ninorota.com/

http://www.imdb.com/name/nm0000065/

http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_compositions_by_Nino_Rota

http://en.wikipedia.org/wiki/Nino_Rota_discography

http://www.findagrave.com/cgi-bin/fg.cgi?page=gr&GRid=28340408

http://www.amiannoying.com/(S(gcgalk55r0antyq5rmt2gq45))/view.aspx?ID=11433